08.11.2010
Jan Szmatloch i uczniowie

16 - 30 listopada 2010 r. w Galerii PaĹstwowej Akademii Sztuk PiÄknych (MiĹsk, ul.Surganowa 14).
WernisaĹź 16 listopada a 17.00
Pracownia Druku WklÄsĹego w strukturze Katedry Grafiki Akademii Sztuk PiÄknych w Katowicach zawsze zajmowaĹa pozycjÄ szczegĂłlnÄ . O jej pozycji stanowili znakomici profesorowie i artyĹci. Nazwiska profesorĂłw Raka, Pietscha, Kluski wpisane w historiÄ pracowni uĹwiadamiajÄ drogÄ, jakÄ przeszĹa grafika artystyczna na GĂłrnym ĹlÄ sku w przeciÄ gu ostatnich kilkudziesiÄciu lat. Sukcesy wychowankĂłw wspĂłĹtworzÄ ce jej graficzny dorobek od lat wpisujÄ siÄ we wspĂłĹczesny pejzaĹź polskiej grafiki. PrzyczyniajÄ siÄ tym samym w tworzenie w Katowicach waĹźnego oĹrodka graficznego, co znajduje potwierdzenie w organizacji Triennale Grafiki Polskiej, Intergrafii i wystaw towarzyszÄ cych krakowskiemu Triennale Grafiki wĹaĹnie w tym mieĹcie.
PracowniÄ Druku WklÄsĹego kierujÄ od 1999 roku (w tym czasie byĹem teĹź kierownikiem Katedry Grafiki ).
WspĂłĹpracowaĹem wĂłwczas z Bogdanem Toporem, znakomitym grafikiem, rysownikiem a dzisiaj profesorem prowadzÄ cym autorskÄ pracowniÄ rysunku. W 2001 roku moim asystentem byĹ Andrzej Ĺabuz, obecnie wykĹadowca, realizujÄ cy w ramach Pracowni Druku WklÄsĹego program podstawowego ksztaĹcenia kierunkowego ze studentami I i II roku. W 2002/2004 roku w pracowni odbywaĹ staĹź Marcin BiaĹas, ktĂłry po uzyskaniu wyróşnionego dyplomu zostaĹ asystentem w tej pracowni. StaĹźystami byli teĹź: Grzegorz HaĹderek, obecny dziekan WydziaĹu Artystycznego katowickiej uczelni i Piotr PajÄ k, oryginalny obiecujÄ cy grafik i malarz.
Dynamiczny rozwĂłj Katedry, bÄdÄ cy teĹź konsekwencjÄ usamodzielnienia katowickiej uczelni wpĹynÄ Ĺ zasadniczo na warunki i jakoĹÄ ksztaĹcenia. Pracownia Druku WklÄsĹego realizuje swĂłj program w oparciu o szeroko pojÄty warsztat klasycznych technik metalowych.
Poznawanie i doĹwiadczanie w praktyce pracownianej mimo swojego piÄtnastowiecznego rodowodu ciÄ gle pozostajÄ dla studentĂłw atrakcyjnym Ĺrodkiem artystycznej wypowiedzi. Wszak naszym celem jest przygotowanie studentĂłw do samodzielnej pracy twĂłrczej realizowanej w tej pracowni w technikach miedziorytu, mezzotinty, suchorytu, akwaforty, akwatinty, odprysku, miÄkkiego werniksu. OczywiĹcie rygoryzm tradycyjnych technik nie wyklucza eksperymentu i stosowania tzw. âtechnik wĹasnychâ. Nie wyklucza teĹź ich ĹÄ czenia z technikami z obszaru nowych mediĂłw. Bardzo czÄsto w studenckich realizacjach pojawiajÄ siÄ zaskakujÄ ce poĹÄ czenia, godzÄ ce ze sobÄ zupeĹnie odmienne warsztaty.
Ostatecznie najwaĹźniejsze w tym procesie jest poszukiwanie i doĹwiadczanie âwĹasnych ĹladĂłwâ, nieodzownych w tworzeniu indywidualnego jÄzyka grafiki, ten z kolei pozwala na nieskrÄpowanÄ realizacjÄ wĹasnej toĹźsamoĹci artystycznej.
MyĹlÄ, Ĺźe w przeciÄ gu ostatnich dziesiÄciu lat realizowane w tej pracowni grafiki studentĂłw, później dyplomantĂłw przy swojej formalnej odmiennoĹci , w wielu przypadkach okazywaĹy siÄ byÄ przekonywujÄ cÄ manifestacjÄ autorskiej odrÄbnoĹci. Perspektywa czasowa pozwala dziĹ spojrzeÄ z dystansu na te dokonania. Wiele z nich znajdowaĹo potwierdzenie w prezentacjach dyplomowych, ktĂłre pozwalaĹy zaistnieÄ na powaĹźnych przeglÄ dach, tym samym potwierdziÄ niejako artystycznÄ samodzielnoĹÄ ich autorĂłw. Jako nauczyciel znalazĹem siÄ- myĹlÄ, Ĺźe mogÄ tak powiedzieÄ- w sytuacji naocznego Ĺwiadka procesu przeobraĹźeĹ, dojrzewania mĹodych adeptĂłw sztuki graficznej. MiaĹem szczÄĹcie! Trafiali do pracowni studenci, ktĂłrych aktywnoĹÄ, talent, ujawniona z czasem oryginalna osobowoĹÄ, stawaĹy siÄ nadziejÄ artystycznego speĹnienia.
Wielu z nich osiÄ gnÄĹo sukces a ich graficzne dokonania zyskaĹy uznanie. Grand Prix w Konkursie âGrafika rokuâ zorganizowanym przez AkademiÄ Sztuk PiÄknych w Krakowie (2001) dla Sylwii Sady, Grand Prix na Triennale Grafiki Polskiej w Katowicach dla Grzegorza HaĹderka, Nagrody Regulaminowe na MiÄdzynarodowym Triennale Grafiki w Krakowie (2006, 2009) dla Barbary Tytko i Olgi PaĹki- Ĺlaskiej, Grand Prix, Nagroda i Wyróşnienie na MiÄdzynarodowym Biennale Grafiki w Ourense (2008) w kolejnoĹci dla Grzegorza HaĹderka, Doroty Nowak i Marcina BiaĹasa jak i wielu innych sÄ tego dowodem.
Dorobek Katedry Grafiki i Akademii wspĂłĹtworzÄ profesorowie i ich wychowankowie, a za tym dyplomanci Pracowni Druku WklÄsĹego majÄ w nim swĂłj niekwestionowany udziaĹ.
Jan Szmatloch
plakat wystawy
- 08.11.2010